1340
ΑΙΤΗΣΙΣ ΕΠΙΔΙΟΡΘΩΣΕΩΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΑΓΙΟΥ ΜΑΤΘΑΙΟΥ
6 Rebiyuumllevvel 1107
15 Οκτωβρίου 1652
Ενεφανίσθησαν εν σώματι ενώπιον του Ιερού τούτου Συμβουλίου οι εκ των ιερέων της εν τη συνοικία Τσικούρ Τσεσμέ πόλεως Χάνδακος κειμένης Εκκλησίας του Αγίου Ματθαίου Νικηφόρος, υιός Κωνσταντίνου, Πρωτοπαπάς (Μπας Παπάς), της Εκκλησίας ταύτης, οι Παπά Βενέτος, Παπά Κοσμάς, Παπά Παρθένιος και οι εκ των χριστιανών της πόλεως ταύτης Κυριάκος, υιός Ανδρέου Πρόεδρος (Κετχουντάς) της πόλεως, Χατζή Γιάννης, υιός Φραντζιά, Αθανάσιος, υιός Θεοδόση, έτερος Αθανάσιος, υιός Ζαφείρη, και λοιποί άλλοι, παρόντες εν τω Συμβουλίω τούτω, οίτινες, εκθέσαντες τον σκοπόν της επισκέψεώς των, κατέθεσαν τα ακόλουθα:
«Επειδή ο προς τον κήπον τοίχος της εκκλησίας μας, η οποία από της αλώσεως και εντεύθεν χρησιμοποιείται ως τόπος προσευχής μας, μήκους 15 πήχεων και πλάτους 8 πήχεων, καθώς επίσης και ο έτερος προς την θύραν του δρόμου τοίχος, μήκους 4 πήχεων και ύψους ενός πήχεως, κατέστησαν ετοιμόρροποι, λόγω παρελεύσεως πολλών χρόνων, μηνών και ημερών, παρίσταται δε μεγίστη ανάγκη επιδιορθώσεώς των, ως εκ τούτου αιτούμεθα, όπως αποσταλή επί τόπου υπάλληλός τις του Ιεροδικείου, όστις μετ' άλλων ειδικών περί τα τοιαύτα εξακριβώση και πιστοποιήση την κατάστασιν ταύτην, χορηγηθή δε εις ημάς η σχετική άδεια επιδιορθώσεως». Κατόπιν τούτου μετέβην επί τόπου εγώ ο ταπεινός δούλος του Θεού (Ιερδίκης) ομού μετά των κάτωθι του παρόντος υποφαινομένων Μουσουλμάνων και διεπιστώσαμεν, ότι τόσον η στέγη της Εκκλησίας ταύτης, όσον και ο προς τον κήπον μόνιμος αυτής τοίχος, μήκους 15 πήχεων και ύψους 8 πήχεων τυγχάνουσι κατά τόπους κατεστραμμένοι, καθώς επίσης και ο προς την θύραν του δρόμου, μήκους 4 και ύψους ενός πήχεως τοίχος είναι ετοιμόρροπος. Διαπιστωθέντων όθεν πάντων τούτων, τόσον εκ της επιτοπίου επισκέψεως, όσον και εκ των παρασχεθεισών πληροφοριών αξιοπίστων προσώπων, ενεκρίθη όπως επιτραπή η επιδιόρθωσις των ετοιμορρόπων τούτων σημείων, ήτοι η προς τον κήπον της εκκλησίας συνεχόμενη στέγη αυτής και ο τοίχος μήκους 15 και ύψους 8 πήχεων, καθώς επίσης και οι τέσσαρες λίθινοι κίονες, καθ' ον τρόπον είναι τοποθετημένοι ούτοι παλαιόθεν και ο προς τον δρόμον και την θύραν εξόδου κατεστραμμένος αυτής τοίχος, ως είχεν ούτος αρχικώς ανεγέρθη, υπό τον όρον όπως μη προβούν εις επέκτασίν τινα ή ανύψωσιν πέραν των αρχικών διαστάσεων, δια μεταγενεστέρας καταδαφίσεως τμημάτων της εκκλησίας ταύτης. Επί τούτοις εχορηγήθη εις τους χριστιανούς της πόλεως ταύτης και εις τους ιερείς της εν λόγω εκκλησίας η άδεια επιδιορθώσεως. Τη αιτήσει κατεχωρίσθη η πράξις αύτη ώδε τη 6 του μηνός Ρεμπιουλεβέλ 1107.
Οι Μάρτυρες: Ο διακεκριμένος προύχων και Φρούραρχος Αχμέτ Αγάς, υιός Γιουσούφ, ο Ιμάμης Αχμέτ Εφένδης, υιός Μουράτ, Χατζή Οσμάν, υιός Μουράτ, Μουσταφά Τσελεμπής, υιός Χουσεΐν, Αλή Μπεσέ, υιός Αβδουλλάχ, Αχμέτ Μπεσές, Γιουσούφ Μπεσές, υιός Αχμέτ.
Νικολάου Σ. Σταυριανίδη, ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥΡΚΙΚΩΝ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΕΓΓΡΑΦΩΝ ΑΦΟΡΩΝΤΩΝ ΕΙΣ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑΝ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ, , Τόμος Γ' - ΕΓΓΡΑΦΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ 1694-1715, σελ. 120-121, ΒΙΚΕΛΑΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ 1987