10. ΤΑ ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΤΕΙΧΗ

Το τείχος προς τον Άγιο Πέτρο που βρέχεται από τη θάλασσα του «γκρέκο» και του βορρά, που είναι εξαιρετικά ορμητικοί έπαθε σε πολλά μέρη σοβαρά ρήγματα. Ιδιαίτερα σε δύο μέρη έπεσαν από μέσα οι επιχωματώσεις. Αν λοιπόν τα ρήγματα του φρουρίου και του φυλακείου χρειάζονται φροντίδα και το τείχος αυτό χρειάζεται άλλη τόση κι ακόμη περισσότερη, γιατί το μέρος αυτό του τείχους που στηρίζονταν πριν το μοναστήρι, έχει εξασθενήσει πολύ τόσο από την ίδια την κατασκευή του όσο και από τα πολλά παράθυρα και τις πόρτες των κελιών που έβλεπαν προς τη θάλασσα. Το τείχος αυτό ενώνεται με το τείχος της Εβραικής μέχρι την παραλία του Δερματά. Στο μέρος αυτό εσχεδίασαν οι αρχηγοί σας του στρατού μια πύλη, που θα έχει σκοπό να εξυπηρετήσει τους διαβάτες και τους ναυτικούς των μικρών καραβιών, που πηγαίνουν στους ανεμόμυλους και στο ναυπηγείο των γαλονιών. Μα επειδή δεν έγινε παρά μόνο το πρώτο τόξο θεωρήθηκε αναγκαίο να τελειώσει τόσο για την ασφάλεια του κτιρίου όσο και για τους δασμούς. Γιατί από το σημείο αυτό όπως και από όλη την πλευρά της θάλασσας, ως εκεί που βρίσκεται η εκκλησία του Αγίου Ανδρέα, μπαίνουν και βγαίνουν και την ημέρα και τη νύχτα άνθρωποι και ζώα, μεταφέροντας λαθραία κάθε είδους πράγματα, επειδή στα σημεία εκείνα δεν υπάρχει παρά μόνο ένα επίχωμα σε ύψος έξη ή οκτώ πόδια. Ήταν επίσης στη διάθεση του καθένα να κάνει ότι έγκλημα ήθελε και, χωρίς κανένα εμπόδιο να ξεφεύγει ασφαλής με βάρκα.

Ο εκλαμπρότατος Μοτσενίγκο, έχοντας υπόψη τα παραπάνω, πολύ περισσότερο δε, ότι ένα φρούριο τέτοιας σημασίας είχε ένα άνοιγμα μισό μίλι σχεδόν, αποφάσισε να γίνει το έργο αυτό. Έτσι εγώ τον Αύγουστο του 1592, παρ' όλο που δεν έλειπαν οι απασχολήσεις με την πανούκλα άρχισα το έργο. Σ΄ αυτό εχρησιμοποίησα τα πληρώματα των δύο γαλερών, της Κορνέρας και της Βενιέρας, και σε διάστημα επτά μηνών ολόκληρο το τμήμα αυτό, σε ύψος είκοσι πόδια, τελείωσε με την επιχωμάτωση όχι όμως και τα θωράκια. Έτσι θεωρείται βέβαιο πως τώρα είναι πολύ ασφαλισμένο. Μα επειδή είχαν τη γνώμη πως έφερνε κάποια δυσκολία σ΄ εκείνους που ήθελαν να ναυπηγήσουν πλοία, γιατί σε μια πλατεία, που ήταν μέσα από το τείχος ήταν συνήθεια να ναυπηγούν τα γαλόνια, έκαμα, δίχως καμιά επιβάρυνση της Γαληνότητας σας, ένα μικρό ναυπηγείο απέξω από το τείχος, για ευκολία των ιδιωτών, ικανό για πέντε πλοία. Για το έργο αυτό αναγκάστηκα να κάνω μεγάλους εκβραχισμούς και άλλες σοβαρές εργασίες.

FILIPPO PASQUALIGO, RELAZIONE LETTA NELL' ECCELLENTISSIMO SENATO, 1594, Μετάφραση Στέργιου Γ. Σπανάκη, ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΚΡΗΤΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ, Τόμος IIΙ, σελ. 11-13, ΒΙΚΕΛΑΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ 1953