17. ΔΕΞΑΜΕΝΕΣ

Άμα τέλειωσα το έργο αυτό θεώρησα αναγκαίο να στρέψω την προσοχή μου σε δύο πράγματα, που θεωρούνται ουσιωδέστατα. Πρώτα στη διατήρηση του υδραγωγείου και έπειτα στην κατασκευή μιας δεξαμενής νερού στην πόλη, που να μπορεί να επαρκεί για δυό και τρία χρόνια σε περίπτωση ανωμαλίας που ο θεός να την απομακρύνει από τον τόπο. Για τη συντήρηση του Υδραγωγείου έχω συντάξει μερικές διατάξεις που τις θεωρώ πολύ χρήσιμες και τις υπόβαλα μαζί με την έκθεση μου αυτή, στους εξοχότατους κυρίους Γερουσιαστές, για να επιφέρουν τις διορθώσεις και τις μετατροπές που θα θεωρήσουν απαραίτητες οι εξοχότητες των.

Έπειτα, σχετικά με την αποθήκευση του νερού, διέταξα να τελειώσει ολοκληρωτικά η δεξαμενή που άρχισε στη συνοικία του Αγίου Γεωργίου ο στρατηγός κ. Καπέλο, και χωρεί 6 χιλιάδες βαρέλια νερό. Η δεξαμενή αυτή, με μια άλλη ίσης χωρητικότητας γινομένη από το στρατηγό κ. Τζάνε στον Ταρσανά, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αποθήκευση νερού και να χωρέσουν και οι δύο μαζί 12 χιλιάδες τουλάχιστο βαρέλια. Τώρα μπορούν να τις γεμίσουν όταν θέλουν, γιατί είχα διατάξει πριν φύγω να γίνουν οι απαραίτητοι αγωγοί για τη διοχέτευση του νερού σ' αυτές.

Για να διευκολύνω την προσπάθεια μου αυτή διάταξα να αποτυπωθούν σε σχέδιο όλες οι δεξαμενές του Χάνδακα, από τη Βολτόνε μέχρι το λιμάνι που είναι 140 περίπου. Σ΄ αυτές μπορεί να διοχετευθεί το νερό της κρήνης γιατί το έδαφος έχει κλίση. Ένα αντίγραφο του σχεδίου αυτού θα υποβληθεί στη Γαληνότητα σας ένα άλλο όμοιο άφησα στο στρατηγό κ. Μολίνο για να συνεχίσει και να τελειώσει το έργο η αφεντιά του, γιατί εγώ, μη έχοντας καιρό, δεν μπόρεσα να κάμω όλους τους αγωγούς παρά μόνο για 14 δεξαμενές και τις δύο μεγάλες.

Το νερό που τρέχει από την κρήνη αυτή, υπολογίζεται σε 1000 βαρέλια το ημερονύκτιο, είναι τελειότατο και η κρήνη έγινε σε τόπο απ' όπου εξυπηρετείται όλη η πόλη και ιδιαίτερα οι τσούρμες αυτές αναγκάζονταν να πηγαίνουν στον Κατσαμπά, που απέχει περισσότερο από ένα μίλι για να πάρουν νερό όχι καλό. Τώρα σε μια στιγμή και με μεγάλη ευκολία το παίρνουν από την κρήνη, γιατί έχει γύρω οκτώ ημικύκλια που στο καθένα απ' αυτά μπορούν να σταθούν πέντε γαλεότοι, δηλαδή σε όλη την κρήνη σαράντα, που μπορούν την ίδια στιγμή να βουτήξουν μόνο τα βαρέλια των για να γεμίσουν αμέσως, δίδοντας σειρά σε άλλους σαράντα για να κάνουν του ίδιο με αξιοθαύμαστη ταχύτητα.

FRANCESCO MORESINI, RELAZIONE DI CANDIA 1629, Μετάφραση Στέργιου Γ. Σπανάκη, ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΚΡΗΤΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ, Τόμος IΙ, σελ. 42-44, ΒΙΚΕΛΑΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ 1950